De onmisbare rollen in een Scrum-team

Blog

De onmisbare rollen in een Scrum-team: Product Owner en Scrum Master

Verantwoordelijkheden en relatie van Scrum Master en Product Owner

Binnen het Scrum-framework zijn twee rollen absoluut essentieel: de Product Owner en de Scrum Master. Hun verantwoordelijkheden, focus en manier van werken verschillen sterk, maar juist doordat ze elkaar aanvullen, kan een Scrum-team optimaal presteren.

In dit artikel deel ik, David Korten, Scrum Master bij Identify, hoe deze rollen elkaar versterken en welke unieke bijdrage ze leveren aan het succes van agile teams.

Focus en verantwoordelijkheden?

Product Owner – Het ‘wat’ en ‘waarom’

De Product Owner bepaalt wat er wordt ontwikkeld en waarom dit waardevol is voor klant en organisatie. De verantwoordelijkheden zijn onder meer:

  • Het maximaliseren van de waarde van het product;
  • Het beheren en prioriteren van de Product Backlog;
  • Stakeholdermanagement en het uitdragen van de productvisie.

Als Product Owner vertegenwoordig je de klant en ben je de schakel tussen het Scrum-team en de stakeholders.

Scrum Master – Het ‘hoe’ 

Als Scrum Master richt ik mij op hoe het team zo effectief mogelijk kan samenwerken. Daarbij:

  • Faciliteer ik het Scrum-proces, inclusief Daily Scrums, Retrospectives en Sprint Planning;
  • Verwijder ik obstakels (impediments) die het team hinderen;
  • Coach ik het team in zelforganisatie en Agile-principes.

Relatie met het Scrum-team

Product Owner

  • Geeft duidelijke doelen en prioriteiten aan het team;
  • Zorgt dat het team begrijpt wat er nodig is, maar bemoeit zich niet met de technische uitvoering.

Scrum Master

  • Beschermt het team tegen verstoringen van buitenaf;
  • Stimuleert samenwerking en bewaakt de toepassing van Scrum;
  • Helpt teamleden obstakels te overwinnen en agile vaardigheden te ontwikkelen.

Stakeholdermanagement en planning

Product Owner

  • Onderhoudt intensief contact met stakeholders om wensen, eisen en feedback te verzamelen;
  • Zorgt voor alignment tussen klantbehoeften en de ontwikkeldoelen van het team;
  • Stelt prioriteiten in de Product Backlog;
  • Bepaalt samen met stakeholders welke items de meeste waarde toevoegen.

Scrum Master

  • Heeft een interne focus en beschermt het team tegen onrealistische verwachtingen of druk van stakeholders;
  • Ondersteunt de Product Owner bij het communiceren van voortgang en resultaten;
  • Faciliteert processen om backlog-items efficiënt en effectief te realiseren;
  • Bewaakt de sprintdoelen en helpt het team bij het behalen ervan.

“De Product Owner bepaalt wat belangrijk is, de Scrum Master zorgt voor hoe het team dat het beste kan bereiken.” – David Korten, Scrum Master

Product owern en scrum master schrijven scrum op whiteboard tijdens een sprint sessie

Hoe vullen de Product Owner en Scrum Master elkaar aan?

Hoewel hun rollen verschillend zijn, vormen de Product Owner en Scrum Master samen de motor van een effectief Scrum-team.

Gezamenlijke missie: waarde leveren

  • Product Owner: stelt prioriteiten en definieert waarde;
  • Scrum Master: optimaliseert de manier waarop het team deze waarde realiseert.

Efficiënte communicatie

  • Product Owner: vertaalt stakeholderinput naar heldere backlog-items;
  • Scrum Master: zorgt dat het team deze input efficiënt verwerkt.

Bouwen aan een succesvol team

  • Product Owner: profiteert van een betrouwbaar team dat waarde levert.
  • Scrum Master: coacht het team in samenwerking en zelforganisatie;

Verwijderen van obstakels

  • Product Owner: lost strategische uitdagingen op, zoals veranderende prioriteiten.
  • Scrum Master: pakt interne belemmeringen aan;

Visie en uitvoering

  • Product Owner: levert de productvisie en prioriteiten;
  • Scrum Master: zorgt dat het team optimaal functioneert om deze te realiseren.

Hebben ze elkaar nodig?

Ja. De Product Owner en Scrum Master zijn complementair. Samen zorgen ze voor:

  • Heldere focus: de Product Owner bepaalt waarde en prioriteiten, de Scrum Master bewaakt de focus binnen het team.
  • Efficiënt proces: de Scrum Master faciliteert het proces zodat de doelen van de Product Owner haalbaar zijn.
  • Balans tussen team en stakeholders: de Product Owner richt zich op externe behoeften, terwijl de Scrum Master op teamwelzijn en samenwerking focust.

Conclusie

De Product Owner is de stem van de klant: bepaalt prioriteiten en maximaliseert productwaarde. De Scrum Master is de facilitator en coach: zorgt dat het team optimaal kan presteren. 

Samen vormen ze het fundament van een succesvol Scrum-team. Of, zoals ik het altijd zeg: “De Product Owner bepaalt wat belangrijk is, de Scrum Master zorgt voor hoe het team dat het beste kan bereiken.”

Klaar om te sparren?
Benieuwd wat Agile werken voor jouw organisatie kan betekenen? Bij Identify helpen we dagelijks toonaangevende organisaties om wendbaarder, efficiënter en succesvoller te worden. Neem contact met ons op of ontdek Agile werken.

Over de auteur

Foto van David Korten

David Korten

David Korten is Agile consultant bij Identify. Als Scrum Master streeft hij, met zijn kritische houding, voortdurend naar verbetering. Dankzij zijn ervaring in onder andere de publieke sector en de financiële dienstverlening heeft hij met diverse teams impact gemaakt in uiteenlopende trajecten.

Mail
Identify Consultancy Amersfoort voor Agile, Business Analyse en Scrum is NEN 4400-1 gecertificeerd
Identify Consultancy Amersfoort Great Place To Work 2025

Contact

Ik wil up to date blijven

Blijf op de hoogte met onze gratis nieuwsbrief.

Effectief communiceren tijdens een scrum event

Blog

Effectief communiceren tijdens een scrum events

Hoe haal je meer uit elk scrum event

In agile teams draait samenwerking om meer dan alleen de inhoud. Goede communicatie is essentieel om snel te schakelen, knelpunten te tackelen en als team te groeien. Toch lopen veel events uit, verzanden in details of leiden tot frustratie. Hoe zorg je dat een event wél effectief is? In dit artikel deelt Agile consultant David Korten een aantal praktische tips.

Hoe verbeter je de communicatie tijdens een scrum event?

  1. Beperk het aantal onderwerpen
    Focus op de belangrijkste punten. Diepgaande discussies? Plan daar een aparte sessie voor in. Zo hou je focus én energie vast.
  2. Stel heldere doelen per event
    Gaat het om informeren, besluiten of brainstormen? Spreek dit aan het begin uit. Zo weet iedereen waar het overleg naartoe moet.
  3. Stimuleer gestructureerde bijdragen
    Geef ieder teamlid kort het woord. Een ‘rondje langs het bord’ helpt om iedereen betrokken te houden – zonder chaos.
  4. Bevorder actief luisteren
    Laat mensen uitspreken. Vat samen of herhaal wat er gezegd is om misverstanden te voorkomen en de boodschap kracht bij te zetten.
  5. Beperk afleidingen
    Zet telefoons op stil, sluit onnodige schermen. Volle aandacht = betere besluiten.
  6. Gebruik een facilitator
    Een Scrum Master of neutrale gespreksleider helpt om de structuur te bewaken en ervoor te zorgen dat iedereen wordt gehoord.
  7. Sluit af met actiepunten
    Wat is afgesproken? Wie doet wat en wanneer? Sluit elk agendapunt af met concrete vervolgstappen.
  8.  

“Zet je telefoon op stil, sluit onnodige schermen en vergeet je smartwatch niet. Niets is zo storend als die collega die tóch zijn WhatsApp zit te lezen.” – David

Agile werkoverleg tips van David, Scrum Master bij Identify IT-consultancy, zet alles ook je smartphone en watch op niet storen.

Wanneer onderbreek je een collega?

Onderbreken voelt soms ongemakkelijk, maar het is soms nodig om het overleg efficiënt te houden. Doe dit respectvol en doelgericht in de volgende situaties:

  • De discussie gaat off-topic “Laten we dit onderwerp parkeren voor later, zodat we nu bij het agendapunt blijven.”
  • Iemand neemt te veel tijd “Goed punt, maar laten we het kort houden zodat ook anderen hun input kunnen geven.”
  • Er is herhaling “Dank voor je herhaling, volgens mij is het duidelijk. Laten we doorgaan met het volgende punt.”
  • De sfeer wordt gespannen “Laten we dit onderwerp even laten rusten. We kunnen hierop terugkomen in een aparte sessie.”

Wanneer laat je een discussie juist doorgaan?

Niet elke lange discussie is slecht. Laat gesprekken doorgaan als ze iets toevoegen aan het event:

  • Er ontstaat waardevolle input “Dit punt lijkt belangrijk en verdient verdieping. Laten we hier meer tijd voor nemen.”
  • Er is sterke betrokkenheid “Mooi om te zien hoe actief iedereen meedenkt. Laten we dit verder uitwerken.”

Een open gesprek over verschillen van inzicht kan leiden tot betere besluiten en versterkt onderling vertrouwen, waarin meningsverschillen constructief worden besproken. Of als er is voldoende tijd beschikbaar is en de planning het toelaat, kan een langere discussie juist verdieping brengen, zolang het team erbij gebaat is.

Hoe blijf je respectvol bij het onderbreken of begeleiden van een gesprek?

  • Gebruik positieve taal “Interessant punt, laten we dit later oppakken zodat we nu op koers blijven.”
  • Wees objectief, niet persoonlijk “We willen graag de agenda volgen, zodat we alles kunnen bespreken.”
  • Pas timeboxing toe, geef vooraf aan hoeveel tijd er is voor elk punt. Zeg bijvoorbeeld: “We hebben nog twee minuten voor dit onderwerp.”

Conclusie

Effectieve communicatie vraagt om structuur, heldere doelen en wederzijds respect. Onderbreek collega’s wanneer het nodig is om focus te behouden, maar laat gesprekken doorgaan als ze waardevol zijn voor het team of de organisatie.

Of je nu werkt in een Scrum team in Amsterdam, of onderdeel bent van een groter projectteam binnen de overheid, een goed geleid scrum event bespaart tijd, voorkomt misverstanden en versterkt samenwerking aldus David Korten, Scrum Master bij Identify.

Over de auteur

Foto van David Korten

David Korten

David Korten is Agile consultant bij Identify. Als Scrum Master streeft hij, met zijn kritische houding, voortdurend naar verbetering. Dankzij zijn ervaring in onder andere de publieke sector en de financiële dienstverlening heeft hij met diverse teams impact gemaakt in uiteenlopende trajecten.

Mail
Identify Consultancy Amersfoort voor Agile, Business Analyse en Scrum is NEN 4400-1 gecertificeerd
Identify Consultancy Amersfoort Great Place To Work 2025

Contact

Ik wil up to date blijven

Blijf op de hoogte met onze gratis nieuwsbrief.

Is de daily stand-up in Scrum een werkoverleg?

Blog

Is de daily stand-up in Scrum een werkoverleg?

Een effectieve daily

In de praktijk wordt de daily stand-up, ook wel de daily scrum genoemd, vaak gezien als een vorm van werkoverleg. Logisch ook, vindt David Korten, Agile consultant bij Identify: “Tijdens de stand-up bespreken teamleden de voortgang, delen ze knelpunten en stemmen ze af wie waarmee bezig is. Dat lijkt sterk op een klassiek werkoverleg.”

Toch is er volgens David een belangrijk verschil. Een effectieve daily stand-up is namelijk géén overleg in traditionele zin, maar een kort en krachtig afstem moment met een specifiek doel.

Mag je de stand-up als werkoverleg beschouwen?

In een agile werkomgeving zoals Scrum is het op zich niet erg als de daily stand-up als ‘werkoverleg’ wordt ervaren, zolang het oorspronkelijke doel maar niet uit het oog wordt verloren. En daar wringt het soms.

Want hoewel interesse in elkaar belangrijk is binnen een team, kan het doorslaan in gezelligheid of uitweiden over bijzaken de focus tijdens een stand-up wegnemen. En juist die focus op het sprintdoel maakt de daily scrum zo krachtig.

“Tijdens de stand-up bespreken teamleden de voortgang, delen ze knelpunten en stemmen ze af wie waarmee bezig is.”

Wat is het échte doel van een daily scrum?

De daily scrum is bedoeld om:

     De voortgang richting het sprintdoel zichtbaar te maken;

     Blokkades of obstakels snel te signaleren;

     Afstemming te bevorderen, zodat teamleden gericht kunnen samenwerken.

Het is dus een instrument voor zelforganisatie, en niet voor controle of rapportage.

Wanneer wordt een stand-up een probleem?

Een daily stand-up verliest zijn waarde als het verzandt in een traditioneel overleg. Denk aan:

     Een stand-up die uitloopt tot een half uur of langer;

     Collega’s die rapporteren aan de Scrum Master in plaats van met elkaar praten;

     Diepgaande discussies die de vaart eruit halen en het team verdelen;

     Of een sfeer waarin de stand-up aanvoelt als een ‘moetje’ in plaats van een energiek startmoment van de dag. 

Hoe houd je de daily stand-up waardevol?

Een effectieve daily scrum draait om ritme, structuur en focus. Deze tips helpen agile teams om de stand-up scherp te houden:

      Houd het kort en staand – maximaal 15 minuten;

     Focus op het sprintdoel en de samenwerking;

     Zet complexe discussies in de ‘parking lot’: plan ze na afloop;

     Gebruik een vaste structuur: bijvoorbeeld drie vragen of een rondje langs het bord;

     Evalueer regelmatig in de retrospective hoe de stand-up loopt.

Conclusie

Het is niet erg als de daily stand-up in een Scrum-team aanvoelt als een werkoverleg, zolang de kern maar overeind blijft: samenwerken aan het sprintdoel, blokkades wegnemen en de teamdynamiek versterken.

De daily scrum is géén rapportage moment aan een leidinggevende of Scrum Master. Het is een instrument dat agile teams helpt om eigenaarschap te nemen, de samenwerking te verbeteren en focus te houden op wat er echt toe doet.

Over de auteur

Foto van David Korten

David Korten

David Korten is Agile consultant bij Identify. Als Scrum Master streeft hij, met zijn kritische houding, voortdurend naar verbetering. Dankzij zijn ervaring in onder andere de publieke sector en de financiële dienstverlening heeft hij met diverse teams impact gemaakt in uiteenlopende trajecten.

Mail
Identify Consultancy Amersfoort voor Agile, Business Analyse en Scrum is NEN 4400-1 gecertificeerd
Identify Consultancy Amersfoort Great Place To Work 2025

Contact

Ik wil up to date blijven

Blijf op de hoogte met onze gratis nieuwsbrief.

Hoe komen Business Analyse, Testen en Agile werken samen?

Kennis

Hoe komen Business Analyse, Testen en Agile werken samen?

Samen werken aan kwaliteit, snelheid en wendbaarheid

Agile werken is iets wat steeds meer organisaties herkennen, doen of proberen na te streven. Business Analyse slaat de brug tussen de business en de IT-organisatie. Het testen van software heeft tot doel om te toetsen of voldaan wordt aan functionele en non-functionele eisen en wensen. Agile, Business Analyse en Testen kent Identify als geen ander. Wij vinden de Mens (Agile), (Proces) Business Analyse en IT (Testen) de drie belangrijkste factoren/pijlers van een organisatie (zie figuur 1). Middels ‘Kwaliteitsregie’ stemmen we deze drie pijlers op elkaar af. Hierbij zorgen we er voor dat deze pijlers naadloos op elkaar aansluiten.

In de praktijk

Veranderingen uit de markt of in de eigen organisatie leiden tot veranderingen in eisen en wensen aan het ondersteunende IT-landschap. En in een snel veranderende markt moeten deze eisen en wensen in een hoog tempo worden geïmplementeerd in nieuwe of bestaande software. Tegenwoordig worden deze eisen en wensen steeds rapper tempo opgevoerd in een versnellende en veranderende markt. Dat kunnen kleine aanpassingen zijn of grote implementaties of migraties bij het samenvoegen van systemen/bedrijven.

Vanaf het opstellen van de eisen en wensen (requirements) is het noodzakelijk deze op de juiste en correcte wijze snel en effectief vertaald te krijgen voor een software development team. Meestal is dat het werk van een Business Analist. De Business Analist identificeert, analyseert en specificeert de requirements van zowel de business/opdrachtgever als klanten en communiceert deze inclusief acceptatie criteria naar het development team of (software)leverancier. Het is een bruggenbouwer tussen business en IT.

 

Figuur 1

Als een organisatie het software testen goed heeft ingeregeld dan wordt in het vroegste stadium ook al een tester betrokken bij het maken en toetsen van de requirements. In deze fase kan een tester gerichte vragen stellen zodat de requirements duidelijker worden. Tevens kan de Tester alvast zijn testplan/strategie bepalen. Het vroegtijdig meedenken in het proces zorgt later voor minder fouten gedurende het proces en meer duidelijkheid tijdens het bouwen van de software. Een win-win situatie.

Daarnaast is een Agile proces, waarbij het inspelen op veranderingen van belang is, belangrijk om het software ontwikkelproces effectief en efficiënt te laten verlopen. Bijvoorbeeld door gebruik te maken van een software ontwikkelproces dat incrementeel en iteratief software levert met behulp van het Scrum Framework. Een Scrum Master is iemand die het scrum proces door en door kent, en het team of de teams hierin kan coachen en belemmeringen (impediments) kan helpen oplossen en voorkomen. Hierdoor is de kans op vertraging minimaal. We kennen namelijk allemaal wel een project dat uitgelopen of gestopt is door veranderende omstandigheden of onduidelijke requirements. Bedrijfsdoelstellingen worden niet meer gehaald en de klanttevredenheid daalt.

Hoe kan dit beter en slimmer?

Zoals we zien is er een hele keten van kennis en ervaring nodig om vanuit een requirement uiteindelijk te komen tot kwalitatief goede software. Deze software helpt het proces van de klant verbeteren en de wensen van de opdrachtgever te vervullen en bedrijfsdoelstellingen te halen. Bij Identify helpen we klanten om het software ontwikkelproces goed of beter te laten verlopen. Met onze gebundelde kennis van Business Analyse, Agile werken en Testen weten we de regie op de kwaliteit in handen te houden en kijken we verder dan de afzonderlijke disciplines.

Wat betekent dit concreet in de praktijk?

Als ik dit voorbeeld op mijzelf betrek, dan kan ik aangeven dat ik jarenlange ervaring heb op het gebied van software testen. Denk aan Systeemtesten, (non-)Functioneel testen, Gebruikerstesten en Regressietesten. Ik heb dus ervaring op de inhoud, maar ook in de rol als Testmanager weet ik goed hoe het Testproces werkt. In 2010 is het Agile werken met behulp van Scrum op mijn pad gekomen. Ik heb in 2013 mijn PSM1 gehaald en heb in de rol als Scrum Master ook het testen tijdelijk gecombineerd. Tot op de dag van vandaag helpt me dat om mijn teams te helpen de kwaliteit hoog te houden. Door het stellen van kritische vragen blijft het team scherp op het gebied van testen. Mijn rol is daarmee tweeledig en dat helpt het team en het proces.

Bij Identify zien wij dat veel organisaties kampen met problemen, verwarring en vertraging in de keten van software ontwikkeling. Denk hierbij bijvoorbeeld aan leveranciers die niet tijdig de juiste software kunnen opleveren. Dat kan intern ook tussen teams zijn waarbij het werk net niet op elkaar aansluit, maar ook bevindingen in het testproces waardoor features terug moeten in het proces (‘naar de tekentafel’) om aangepast en opnieuw getest te worden. Waarschijnlijk herken je wel iets in dit voorbeeld, dit betekent dat de ketenregie niet voldoende op orde is.

Wat is het probleem precies? Wie is daar verantwoordelijk voor? Hoe kunnen we dat voorkomen?

Zomaar wat vragen die we allemaal tegenkomen als dergelijke problemen zich in de keten voordoen. Deze vragen stellen we met meerdere doelen. Namelijk het voorkomen van problemen voor voor zowel onze klanten als voor onszelf als ‘gebruikers’ van de systemen. Maar ook het hooghouden van klanttevredenheid en het groeien van bedrijfsresultaten.

Hoe zorgen wij voor regie op kwaliteit?

Binnen Identify hebben we ervaren dat bijvoorbeeld het T-shaped werken, wat we kennen vanuit ‘Agile werken’, helpt om kennis en kwaliteit te verbreden en te verbeteren. De T-shaped professionals van Identify hebben de kennis van bijvoorbeeld testen, de ligger op de ‘T’, en een diepgaande kennis van Agile werken, de staander van de ‘T’. Dat is bijvoorbeeld het profiel van een Scrum Master. T-shaped werken is natuurlijk maar een klein deel en een voorbeeld. Maar Identify gaat verder… Wij combineren de 3 pijlers Agile werken, Testen en Business Analyse. Hiermee helpen we IT, het proces en de mens (zie figuur 1.0) van uw organisatie verder door ze met elkaar te verbinden en te verbeteren. Hiermee realiseren wij regie op de kwaliteit in de keten die elke organisatie vooruit helpt.

Wil je meer weten over hoe wij u kunnen helpen? Neem contact op via onze website of stuur mij een persoonlijk berichtje via LinkedIn.

Let’s talk

Klaar om te sparren?

Met een unieke aanpak op basis van co-creatie en onze expertise in Agile, Business Analyse en IT-Testen helpen we organisaties door heel Nederland écht vooruit. Heb jij een uitdaging? We denken graag met je mee!

Over identify

Al ruim vijftien jaar biedt Identify een sterke combinatie van diensten voor het optimaliseren van producten en processen binnen organisaties. Dat doen we niet vóór, maar samen mét onze opdrachtgevers.

Onze business analisten, agile consultants en test consultants zijn meer dan vakexperts. Dankzij expertise-overschrijdende samenwerking en gedeeld eigenaarschap pakken we complexe vraagstukken integraal aan. Zo realiseren we duurzame verbeteringen die organisaties écht vooruithelpen.

Co-create to accelerate

Over de auteur

Foto van Maarten Hermans

Maarten Hermans

Als gestructureerde en resultaatgerichte Agile consultant, met ruime ervaring in softwareontwikkeling binnen de financiële dienstverlening ben ik sinds 2019 onderdeel van Identify. Als scrum master werk dagelijks samen met opdrachtgevers aan échte impact.

Mail
Identify Consultancy Amersfoort voor Agile, Business Analyse en Scrum is NEN 4400-1 gecertificeerd
Identify Consultancy Amersfoort Great Place To Work 2025

Contact

Ik wil up to date blijven

Blijf op de hoogte met onze gratis nieuwsbrief.

Hoe was het op school vandaag?

Hoe kan een Agile portfoliomanagement experiment vorm krijgen?

Hoe kan Agile portfoliomanagement ingericht worden?

Waarom zou je Agile portfolio management willen inrichten? 

Automatisering in Jira Cloud

Wat hebben ambachtslieden en Scrum Masters met elkaar gemeen?

Pakketten en testen. Is dat een logische combinatie? Is het inderdaad een vertragende factor of kan het elkaar juist versterken.